De uitbreiding van het zorgpakket per 1 januari 2017 biedt transgender personen nauwelijks een oplossing. Minister Edith Schippers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport, VWS) heeft 20 mei een brief met voorstellen over het basispakket naar de Tweede Kamer gestuurd.
Het basispakket wordt met ingang van 1 januari 2017 uitgebreid met ‘medisch noodzakelijke’ plastisch chirurgische ingrepen. Het gaat dan bijvoorbeeld om een bovenooglidcorrectie als er sprake is van ernstige gezichtsbeperking. Ook het operatief plaatsen van een borstprothese bij vrouwen en trans vrouwen zonder borstgroei komt in het basispakket. Voorwaarde is echter dat vrouwen geen borstvorming hebben of borstvorming van minder dan 1 cm. Heel weinig trans vrouwen zullen voor deze ingreep in aanmerking komen, omdat ze als gevolg van hormoongebruik in de meeste gevallen meer borstgroei hebben dan 1 cm.
In een gezamenlijke brief in november 2015 hadden COC Nederland, Transgender Netwerk Nederland en Patiëntenorganisatie Transvisie de Tweede Kamer en minister Schippers opgeroepen de hele medische behandeling van geslachtskenmerken van transgender personen te vergoeden. ‘De vraag of je verder als man of vrouw door het leven kunt, mag niet afhankelijk zijn van de hoogte van je inkomen’, stelde COC-voorzitter Tanja Ineke toen. Transgender personen krijgen behandelingen zoals borstconstructie, gelaatscorrecties en erectieprothesen sinds 2005 niet meer vergoed en gezichtsontharing maar beperkt.
Zorgverzekeraars Nederland hebben op verzoek van de minister geadviseerd over de uitbreiding van het basispakket. Dat ze niet tegemoet komen aan de noden van transgender personen is een grote teleurstelling. Volgens de belangenorganisaties worden de mensenrechten van transgender personen geschonden doordat ze niet hun volledige behandeltraject vergoed krijgen. Hun achterstandspositie wordt erdoor vergroot.
Patiëntenorganisatie Transvisie wijst erop dat de situatie voor transgender vrouwen niet gelijk is aan die van cisgender vrouwen. De borstkas van de trans vrouw is breder, waardoor de borstgroei over de breedte weg valt, stellen ze. De Nederlandse Vereniging van Plastisch Chirurgen heeft volgens Transvisie niet voldoende zorgvuldig over het voorstel en de relatie tussen lichaamsverhoudingen nagedacht. “Bovendien is een borstvergroting voor een trans vrouw een belangrijk en integraal onderdeel van het oplossen van de onvrede met de aangeboren geslachtskenmerken”, zegt Transvisie-voorzitter Eveline van der Boom, “bedoeld om de kwaliteit van leven te verhogen en mensen weer midden in het leven te zetten.”