Op de achtergrond van de controverse over het nieuwe boek van J.K. Rowling (Troubled Blood) speelt in het Verenigd Koninkrijk de politieke discussie over de Gender Recognition Act.
De Gender Recognition Act (GRA), de Britse transwet uit 2004, is dringend toe aan herziening. Vier jaar geleden adviseerde een comité tot zelfidentificatie van transgender personen. Dus dat zij geen deskundigenverklaring of medische documentatie meer hoefden te overleggen voor de wettelijke registratie van hun gender. Een andere aanbeveling was de officiële introductie van de categorie ‘non-binair’.
Ongeveer twee jaar geleden startte de Britse regering een openbare raadpleging over de Gender Recognition Act. De consultatie werd oktober 2018 afgerond. De regering zou de antwoorden op de consultatie analyseren en later over het verdere proces rapporteren. Liz Truss, de Engelse minister voor Gelijkheid, beloofde in april 2020 nog dat er deze zomer uitsluitsel zou komen. Dat is blijkbaar vertraagd. Er is nog geen duidelijkheid over het hoe en wanneer van de GRA.
Maar aangenomen kan worden dat transgender en non-binaire personen straks inderdaad eenvoudiger hun gender wettelijk erkend kunnen krijgen. Dat gaat via een Gender Registration Certificate (GRC). En hoogstwaarschijnlijk zal zelfidentificatie worden gerealiseerd.
Niet als het aan de zogenaamde genderkritische feministen ligt. Volgens hen betekent die zelfidentificatie dat ruimtes voor vrouwen (single-sex spaces zoals wc’s, kleedkamers en gevangenissen) worden opengesteld voor ‘trans mensen met mannenlichamen’. Of voor mannen met slechte bedoelingen die zich in vrouwenkleren een toegang tot die ruimtes zouden verschaffen. Het zou dan een gevaar vormen voor de vrijheid en privacy van cis vrouwen.
De ervaringen met zelfidentificatie voor transgender personen zoals in Denemarken, Malta, Ierland, Noorwegen en Argentinië tonen aan dat dit onzinnig is. Transgender mensen ondervinden veel vaker zelf bedreiging, intimidatie en geweld dan dat ze anderen zouden bedreigen. Maar genderkritische feministen (ze worden ook wel Trans Exclusionary Radical Feminists of Terfs genoemd) grijpen elk incident aan. Ook al speelt het aan de andere kant van de wereld.
Het is een vorm van framing die de aandacht wegtrekt bij de mensen waar het hier om gaat: de transgender personen. Maar de GRA gaat alleen over transgender personen, niet over wc’s of zo. Daar is de GRA niet voor bedoeld. Minister Truss zei het bovendien ‘een belachelijk idee’ te vinden dat iemand om een of andere rare reden een GRC zou gaan halen, bijvoorbeeld om een vrouwengevangenis in te komen. Een vorm van fraude. ‘Het is nooit gebeurd in de landen waar zelfidentificatie een feit is.’
Nu ligt er een nieuw boek van J.K. Rowling, auteur van zeven Harry Potter-boeken. Ze toont in Troubled Blood onder het pseudoniem Robert Galbraith opnieuw haar transfobe kant. The Telegraph had in een van de eerste besprekingen van het boek gezegd dat de boodschap ervan lijkt te zijn: vertrouw geen mannen in een jurk. Beeldvorming die niet alleen genderdiversiteit ontkent maar ook acceptatie van transgender personen schaadt. De opvoering in haar boek van een moordenaar die aan cross-dressing doet, is in de context van de GRA-discussie politiek te noemen.
The Guardian heeft het boek nog eens gelezen en zet er enkele kanttekeningen bij. Het personage van Dennis Creed, de vrouwenmoordenaar in Troubled Blood, is een cis man die inderdaad een keer een slachtoffer lokt met een pruik, lippenstift, een damesjas. Hij zou na een jeugd met misbruik naar verkledende meisjes hebben geloerd, damesondergoed hebben gestolen en dat hebben aangetrokken terwijl hij zich aftrok. Misschien is dit personage niet eens travestiet, zoals hij zegt in het verhaal, maar is dat een leugentje om zichzelf in te dekken.
Eigenlijk doet dat er allemaal niet toe. Rowling heeft allang laten zien aan welke kant ze staat (die van de TERFs), en met dit schadelijke stereotype (Creed) bevestigt ze dat willens en wetens.
Lees verder over de GRA:
Rebecca Hilsenrath, ceo van de Equality and Human Rights Commission, heeft in juli nogmaals de standpunten van haar organisatie op de GRA en ‘single-sex spaces’ benadrukt. En lees ook dit artikel van Paisley Gilmour (Cosmopolitan) over het hoe en waarom van het hele proces.
Foto: Santhie Goundar (creative commons), tekst: Ton van den Born