De nieuwe ‘Subsidieregeling borstprothesen transvrouwen’ maakt het voor transgender vrouwen eenmalig mogelijk om een subsidie aan te vragen voor het operatief plaatsen van borstprothesen. TNN, Transvisie en COC hebben lang voor een regeling gepleit.Deze regeling die minister Schippers in juni 2017 al aankondigde, gaat op 1 februari 2019 in en eindigt op 1 januari 2024. We beantwoorden de meest gestelde vragen.

De gehele ‘Subsidieregeling borstprothesen transvrouwen’ is te lezen op de Staatscourant. Daarin staat precies wat de regeling inhoudt en aan welke voorwaarden voldaan moet worden. De informatie hieronder is een uitleg van de informatie die daarin staat en praktische informatie over onderwerpen waar je over na kan denken bij de keuze voor een borstvergroting met implantaten. Aan deze uitleg kunnen geen rechten worden ontleend.

Wat houdt de subsidieregeling in?

De subsidieregeling is bedoeld voor transgender vrouwen die een borstvergroting met borstimplantaten willen. Met de subsidie betaal je (een deel van) de kosten voor het operatief plaatsen van borstimplantaten en medische kosten die samenhangen met deze operatie. De hoogte van de subsidie is €3.830,-. Om de subsidie te krijgen moet je aan enkele voorwaarden voldoen.

Wat zijn de voorwaarden voor het krijgen van de subsidie?

Er zijn vijf voorwaarden waaraan je moet voldoen:

• Je bent ingezetene van Nederland, wat betekent dat je langer dan 4 maanden in Nederland woont en hier bent ingeschreven bij een gemeente.
• Je bent 18 jaar of ouder.
• Je hebt een recente verklaring (maximaal 2 maanden oud) van een BIG-geregistreerde arts. Dit kan een huisarts of medisch specialist zijn. In die verklaring verklaart de arts het volgende:
  • dat je minstens een jaar genderbevestigende hormonen (oestrogeenpleisters, -pillen, -gel) gebruikt op recept van een arts; óf
  • dat er medische gronden zijn waardoor je geen genderbevestigende hormoonbehandeling kan ondergaan; óf
  • dat je om medische redenen binnen een jaar bent gestopt met de genderbevestigende hormoonbehandeling.
• Je hebt de operatie (het plaatsen van borstimplantaten) nog niet eerder ondergaan.
• Je kan geen aanspraak maken op vergoeding voor de operatie via de zorgverzekering. Die vergoeding kun je aanvragen wanneer er geen of nauwelijks borstgroei is. Daar is sprake van als er geen plooi onder de borst aanwezig is (inframammairplooi) en er minder dan 1 cm klierweefsel is, wat is aangetoond door een echo. Denk je dat dit bij jou het geval is of twijfel je hier over? Neem dan contact op met een arts.

Hoe groot is de subsidie?

De subsidie bedraagt € 3.830,-.

Waar mag ik de subsidie voor gebruiken?

Als je de aangevraagde subsidie ontvangt, ben je verplicht om binnen een jaar nadat je de subsidie hebt ontvangen de operatie te laten uitvoeren. Het gaat daarbij om een operatie waarbij je operatief borstprothesen laat plaatsen. Dit bedrag kan niet gebruikt worden voor een borstvergroting via lipofilling.

De subsidie is een bijdrage in de kosten. Je mag zelf beslissen waar (dit kan in Nederland zijn, maar ook in het buitenland), door wie en tegen welke prijs je je laat opereren, als je maar voldoet aan de voorwaarden van de subsidieregeling. Er zijn in Nederland veel plekken waar borstimplantaten geplaatst kunnen worden. Verschillen kunnen bijvoorbeeld de kosten zijn, maar ook de gebruikte implantaten of technieken voor de operatie. Denk dus na over wat voor jou belangrijk is en ga eventueel met meerdere chirurgen praten voor je de keuze voor een behandelaar maakt.

Het kan zijn dat het bedrag van de subsidie niet alle kosten dekt die jij voor de operatie maakt. De €3.830,- is namelijk vastgesteld op basis van de gemiddelde kosten voor deze operatie. De werkelijke kosten zullen afhankelijk zijn van de kliniek waar je de operatie laat uitvoeren, het soort implantaten en andere factoren. Achteraf kunnen er ook nog onverwachte kosten zijn. Bespreek daarom vooraf met de kliniek of chirurg goed door wat alle kosten zijn van de operatie. Zo voorkom je verrassingen achteraf.

Deze subsidie mag je maar één keer ontvangen en mag alleen gebruikt worden voor de eerste plaatsing van implantaten. Heb je al eerder borstimplantaten laten plaatsen en moeten deze vervangen worden? Dan kan je de subsidie hier helaas niet voor gebruiken.

Waar moet ik rekening bij houden bij de keuze of ik wel of geen borstvergroting met implantaten wil?

Denk bij de keuze voor wel of geen borstvergroting met implantaten na over de volgende zaken:

• De kosten.
• De risico’s die een operatie met zich meebrengt, denk bijvoorbeeld aan de kans op ontstekingen of het risico dat hersteloperaties nodig zijn wanneer de eerste operatie niet helemaal goed is gegaan.
• De risico’s van borstimplantaten in je lichaam.

Weeg deze zaken af tegen je wens om borsten te hebben passend bij jouw geslacht en bij jouzelf als persoon. Er zijn verschillende hulpmiddelen om je hierbij te helpen:

• De chirurgische bijsluiter die de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) heeft een ontwikkeld voor patiënten. In de bijsluiter staan de mogelijke bijwerkingen en risico’s van (de operatie met) borstimplantaten. Deze bijsluiter kun je hier downloaden.
• Een keuzehulptool voor cosmetische ingrepen, ontwikkeld door de rijksoverheid. Deze tool is hier  te vinden. Deze keuzehulptool kan je bewust maken van de mogelijke risico’s en je helpen om de juiste vragen te stellen, voor je je eventueel laat opereren.

Ook kan je over deze keuze praten met een hulpverlener die jou begeleidt of ondersteunt bij jouw transitie. Bij zelfhulpgroepen, zoals de Vrouwengroep van Transvisie, kun je hierover praten met anderen die een borstvergroting met implantaten hebben gehad of hierover nadenken.

Hoe vraag ik de subsidie aan?

De subsidie vraag je aan via de website van de Dienst Uitvoering Subsidies aan Instellingen (DUS-I), op de pagina ‘Subsidies’. Hier staat stapsgewijs welke informatie ingevuld moet worden. Voor de aanvraag heb je drie documenten vooraf nodig:

• Een uittreksel uit de basisregistratie personen (BRP). Dit is aan te vragen bij de gemeente waarin je ingeschreven staat. Deze kun je in veel gemeenten online aanvragen.
• Een kopie van een recent bankafschrift of van een geldige bankpas van de aanvrager. Dit is om te controleren dat de subsidie op de bankrekening van de aanvrager overgeschreven wordt. Je mag ervoor kiezen om op de kopie van het bankafschrift of de bankpas de persoonsgegevens van anderen zwart te maken. Dat geldt ook voor je banksaldo. Alleen je naam, adresgegevens en het bankrekeningnummer moeten te zien zijn.
• Een formulier met een verklaring van een BIG-geregistreerde arts (de medisch specialist of huisarts die de genderbevestigende hormonen voorschrijft en de hormoonbehandeling begeleidt) dat je aan de voorwaarden voldoet:

• • Dat je minstens een jaar genderbevestigende hormonen (oetsrogeenpleisters, -pillen, -gel) gebruikt op recept van een arts; óf
  • Dat er medische gronden zijn waardoor je geen genderbevestigende hormoonbehandeling kan ondergaan; óf
  • Dat je om medische redenen binnen een jaar bent gestopt met de genderbevestigende hormoonbehandeling.

Op de verklaring moet het BIG-registratienummer van de arts worden vermeld. Voor de verklaring moet je een formulier gebruiken, dat je kunt vinden op de website van DUS-I.

Als aan alle voorwaarden is voldaan, ontvang je binnen 13 weken het subsidiebedrag. Dit is een voorschot. De operatie moet dan binnen een jaar plaatsvinden. Uiterlijk binnen een jaar en 22 weken na de aanvraag wordt de subsidie definitief vastgesteld.

Wat moet ik doen als ik de subsidie heb ontvangen maar de borstvergroting niet meer wil of dit binnen een jaar niet kan?

Als de omstandigheden veranderd zijn, en je de operatie bijvoorbeeld niet binnen een jaar, of helemaal niet meer wilt of kunt laten uitvoeren, moet je dit zo snel mogelijk melden bij DUS-I (om te voorkomen dat de subsidie intussen definitief wordt vastgesteld). Als de operatie helemaal niet meer wordt uitgevoerd, moet je het voorschot dat je hebt ontvangen (het hele subsidiebedrag) terugbetalen.

Als het niet gaat lukken om de operatie binnen een jaar (na de subsidieaanvraag) plaats te laten vinden, kun je vragen om deze termijn te verlengen (je vraagt dan om ‘ontheffing’ of ‘vrijstelling’ van deze termijn).

Wat moet ik doen om te bewijzen dat ik de subsidie heb besteed aan de operatie?

Op het moment dat je het subsidiebedrag ontvangt, is dit nog voorlopig. Binnen één jaar en 22 weken na de aanvraag moet de subsidie definitief vastgesteld worden. Als je voldoet aan de subsidievoorwaarden, zal de subsidie dan definitief verleend worden. Het kan zijn dat er daarvoor gecontroleerd wordt of je de subsidie terecht ontvangt. Dit wordt niet standaard gecontroleerd, maar kan bij een steekproef wel gebeuren. Op dat moment moet een nota van de operatie getoond kunnen worden, om aan te tonen dat de operatie ook daadwerkelijk heeft plaats gevonden. Als dat niet zo is, zal je het bedrag van de subsidie moeten terugbetalen.

Wat moet ik doen als ik na de operatie een complicatie krijg of niet tevreden ben?

Het kan voorkomen dat er achteraf nazorg of een tweede operatie nodig is. Dit zal extra kosten met zich mee brengen. Hiervoor kun je geen extra bedrag vanuit de subsidieregeling krijgen en zul je eventuele hogere kosten dus zelf moeten betalen.

Op het moment dat het medisch noodzakelijk is om de implantaten te verwijderen, worden de kosten vergoed door de zorgverzekering. Het plaatsen van nieuwe implantaten wordt niet vergoed door de zorgverzekering.

Afbeelding: (cc) Linda Bartlett

Steun ook de transgenderemancipatie. Doe een donatie aan TNN.