Haar wens om helemaal vrouw te zijn, was minstens even groot als haar gedrevenheid om te dansen. Het verhaal van de Vlaamse Nora Monsecour (23) werd verfilmd in Girl. Nu is er ook een autobiografisch boek. Een eerlijk verhaal dat inspireert je dromen waar te maken.
“Ik loop op een zondagmiddag door de straten van Leeds”, schrijft ze. In Leeds zit ze op de Northern School of Contemperary Dance – “wanneer ik besef dat het precies vier jaar geleden is dat ik in het ziekenhuis lag voor mijn geslachtsverandering. Ik sta er amper bij stil dat het ooit gebeurd is. Het voelt zo natuurlijk om ‘echt’ Nora te zijn. Een golf van trots overvalt me. Ik kan mijn tranen amper bedwingen.”
Ze dwaalt verder door de straten zonder te weten waarheen. Maar dat doet er niet toe, want ze heeft haar weg dan allang gevonden. Die weg kende veel pijn, verdriet, keihard werken, ‘donkere gedachten’, pesterijen, buitensluiting, depressies, eetproblemen en tegenwerking. Je zou het bijna vergeten als je vooral succesverhalen over transgender en transitie leest. Het is niet altijd begrip, acceptatie en feest. Het verhaal van Nora Monsecour maakt dat pijnlijk duidelijk.
Ze hoefde er niet zo nodig mee in de spotlights. Nee, zei ze, toen regisseur Lukas Dhont haar vroeg of hij een documentaire over haar kon maken. Liever een film met acteurs gebaseerd op haar verhaal, dan dat zij gevolgd zou worden met camera’s. Dat werd Girl, een emotionerende film over haar dromen en gedrevenheid, en een film die na de première in mei 2018 vele prijzen won.
Het is helemaal haar verhaal, vond ze. Toen haar ouders de film voor het eerst met haar bekeken, realiseerden zij zich pas wat hun dochter echt op de balletschool had beleefd. Diepe frustratie en beschamende buitensluiting. Voor Nora zelf hielp de film uiteindelijk in haar persoonlijk verwerkingsproces, zegt ze, “omdat zo veel mensen liefde hebben voor dit verhaal.”
Onwetendheid
Het verhaal van Monsecour, met behalve de twijfels en tegenslagen ook de steun van haar familie op de weg naar zichzelf, staat nu in een boek. Ze wilde graag haar eigen boek, en waarom dan geen dagboek voor thuis? Omdat ze hoopt dat anderen er moed en inspiratie aan kunnen ontlenen. Ze wil laten zien dat als het moeilijk wordt op die weg – en dat wordt het, reken er maar op – je kunt vasthouden aan je dromen. In ‘De weg naar mezelf’ lees je dat ze over twee dingen geen enkele twijfel had. Dat dit de weg was, de enige weg, en dat ze daarbij wilde dansen. Zoveel ze maar kon. “Het gevoel komt van heel diep.”
Het is vooral een heel open en eerlijk boek waarin Nora Monsecour vertelt over haar kindertijd en jeugd, over de complicaties bij de operatie en over wat de film voor haar betekende. Hoe lastig het soms in de liefde is, over de twijfels in het gezin en de moeizame strijd om als meisje te dansen, als ballerina in plaats van ballerino. Dat ze geen medelijden wil, maar wel begrip en respect. “Ik wil niemand nog met onwetendheid laten wegkomen”, schrijft ze. Want onwetendheid is een flauw excuus.
Na de balletschool – waar ze als jonge tiener toegelaten werd – “heb ik alleen maar geleefd om mezelf te bewijzen… en dan vooral de directrice te laten zien dat ik het wél kon als meisje.” De danswereld is een wereld die strikt onderscheid maakt tussen man en vrouw. “In die wereld heeft men om het hardst geprobeerd om me mijn droom te ontnemen”, vertelt ze. De directrice is nu weg bij de balletschool. Tien jaar later schrijft haar docent ballet dat het ook voor de balletschool een donkere periode was. Maar, schrijft ze, “je overstijgt zo veel anderen die het jou zo moeilijk hebben gemaakt.”
Bijzaak
Bij Nora kwamen haar donkerste gedachten niet enkel voort uit ‘het verkeerde lichaam’, maar ook doordat ze zich zo abnormaal, alleen en zelfs verstoten voelde. “Het is oké (als jonge transgender) om je eens slecht te voelen, het is goed mogelijk dat je depressief wordt, maar je moet proberen altijd weer uit die put te klimmen. Want jij hebt het recht te bestaan, liefde te ontvangen en dromen waar te maken.”
Dat is een boodschap aan transgender kinderen, maar het boek heeft iedereen en zeker ook ouders en familie van transgender personen iets te zeggen. Nora’s ouders, die voor ‘Het Transgender Boek’ van Guy T’sjoen, Joz Motmans en Ilse Degryse geïnterviewd zijn, hebben in 2012 Berdache opgericht. Een Vlaamse oudervereniging die ontstond in een tijd dat er nog niet zoveel informatie te vinden was over ‘gendervariante kinderen’. En bovendien, zeggen ze in dat informatieve boek, een zeer warme groep van mensen die elkaar helpen met vragen en twijfels. Ze vertellen hoe zij de weg van Nora beleefd hebben.
Maar dat is een ander boek. Dit boek gaat over Nora, ‘danseres, transgender én vrouw’. Ze schrijft haar ouders en tweelingbroer elk jaar op 19 juni, de verjaardag van haar operatie, een brief om te vertellen hoe dankbaar ze is. En ze werkt nu aan een professionele danscarrière in Duitsland. “Mijn grootste wens is om simpelweg als mens gezien te worden. Iemand die graag danst en waarbij de sticker ‘transgender’ bijzaak is.”
‘De weg naar mezelf’ is geschreven samen met journaliste Anke Michiels. Het boek is verschenen bij uitgeverij Lannoo.
Tekst: Ton van den Born
Op de boekcover staat een foto gemaakt door Tine Claerhout